Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności karnej - zmiany 2015 r.
publikacja: 2015-10-18, sekcja: prawo karneOsoba, która została oskarżona, za popełnienie przestępstwa, ma prawo do złożenia wniosku o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie mu określonej kary lub środka karnego, orzeczenie przepadku lub środka kompensacyjnego bez przeprowadzenia postępowania dowodowego. Dobrowolne poddanie się karze w postaci w/w wniosku jest formą skróconego postępowania o charakterze konsensualnym, które nie tylko powoduje, że postępowanie jest krótsze, ale również przynosi oskarżonemu pewne korzyści.
Kiedy i w jakiej formie złożyć wniosek
Do chwili zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie głównej oskarżony może złożyć wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie mu określonej kary lub środka karnego, orzeczenie przepadku lub środka kompensacyjnego bez przeprowadzenia postępowania dowodowego. Deklarację można, więc złożyć do chwili udzielenia odpowiedzi przez ostatniego oskarżonego ( w sytuacji, gdy jest więcej niż jeden) na ostatnie zadane mu pytanie i przed podjęciem kolejnej czynności procesowej.
Wniosek może być złożony na rozprawie w formie pisemnej lub ustnie do protokołu. Pismo zawierające taki wniosek można również przesłać do sądu po otrzymaniu odpisu aktu oskarżenia.
Warunki uwzględnienia wniosku
Po nowelizacji przepisów Kodeksu postępowania karnego wniosek o dobrowolne poddanie się karze można złożyć zarówno sytuacji, gdy, oskarżonemu zarzucono występek jak i zbrodnię. Pierwszym z warunkiem uwzględnienia wniosku jest złożenie go w odpowiednim terminie, który opisany został powyższej. Kolejnym warunkiem, który musi zostać spełniony jest wymóg przesłuchania oskarżonego. Dalej należy wskazać, że treść wniosku powinna zawierać również karę lub środek karny, o którego wymierzenie wnosi oskarżony. Następnie, sąd może uwzględnić wniosek o wydanie wyroku skazującego, gdy okoliczności popełnienia przestępstwa i wina nie budzą wątpliwości, a cele postępowania zostaną osiągnięte mimo nieprzeprowadzenia rozprawy w całości. Ponadto, warunkiem uwzględnia wniosku o dobrowolne poddanie się karze, jest niewniesienie sprzeciwu przez prokuratora, a także pokrzywdzonego należycie powiadomiony o terminie rozprawy oraz pouczonego o możliwości zgłoszenia przez oskarżonego takiego wniosku.
Warto nadmienić, że sąd może uzależnić uwzględnienie wniosku oskarżonego od dokonania w nim wskazanej przez siebie zmiany np. w zakresie kary czy środka karnego.
Oskarżony składając wniosek o dobrowolne poddanie się karze, co do zasady powinien przyznać się do winy, jednakże formalne nieprzyznanie się do winy nie stanowi negatywnej przesłanki nieuwzględnienia wniosku. Wniosek taki nie zostanie uwzględniony, jeżeli oskarżony w toku całego postępowania zarówno przygotowawczego prowadzonego przez organy ścigania jak i po rozpoczęciu postępowania sądowego odmawia składania wyjaśnień a na rozprawie składa wniosek o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia postępowania dowodowego.
Korzyści jakie niesie dla oskarżonego złożenie wniosku
Jak się wydaje najistotniejszą korzyścią dla oskarżonego, jaką niesie złożenie wniosku jest możliwość samodzielnego zaproponowania przez niego rodzaju kary, czy środka karnego, jaki ma być mu wymierzony, w tym również czasu jego trwania. Dalej należy wskazać, że oskarżony szybko uzyskuje wyrok skazujący, co powoduje chociażby uniknięcie dalszego stresu, jak również kosztów związany z toczeniem się postępowania np. dojazdu do sądu. Co więcej, nowelizacja przepisów Kodeksu Karnego wprowadziła nadzwyczajną podstawę nadzwyczajnego złagodzenia kary z uwagi na konsensualne załatwienie sprawy w tym właśnie w przypadku założenia przez oskarżonego wniosku o dobrowolne poddanie się karze. Zgodnie z nią sąd uwzględniając wniosek o dobrowolne poddanie się karze może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary także w innych wypadkach niż te przewidziane w art. 60 par. 1-4 Kodeksu Karnego. Ponadto, sąd może także odstąpić od wymierzenia kary i orzec wyłącznie środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, jeżeli przypisany oskarżonemu występek jest zagrożony karą nieprzekraczającą 5 lat pozbawienia wolności. Trzeba jednak zaznaczyć, że w sprawach o zbrodnie nadzwyczajne złagodzenie kary może nastąpić tylko wówczas, gdy wniosek został złożony przed doręczeniem oskarżonemu zawiadomienia o terminie rozprawy.
-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji prawo karne oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.
