Przedawnienie karalności przestępstwa

publikacja: 2015-06-25, sekcja: prawo karne

Czym jest przedawnienie karalności przestępstwa? Instytucja przedawnienia karalności przestępstwa uchyla karalność czynu będącego przestępstwem. Nie odbiera jednak  popełnionemu czynowi charakteru przestępstwa. W Kodeksie Karnym wyznaczone zostały terminy, których upływ powoduje, że osoba która popełniła przestępstwo nie będzie pociągnięta przez organy państwowe do odpowiedzialności karnej. Terminy przedawnienia karalności określone zostały w zależności od wagi popełnionego przestępstwa.

Bieg terminów przedawnienia karalności rozpoczyna się od momentu popełnienia przestępstwa, czyli od czasu, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany.

Zgodnie z regulacją zawartą w Kodeksie Karnym karalność przestępstwa ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat:

  • 30 - gdy czyn stanowi zbrodnię zabójstwa,
  • 20 - gdy czyn stanowi inną zbrodnię,
  • 15 - gdy czyn stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat,
  • 10 - gdy czyn stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata
  • 5 - gdy chodzi o pozostałe występki.

I tak jako przykład trzeba podać, że po 15 lata przedawnia się przestępstwo udzielenie korzyści majątkowej osobie pełniącej funkcje publiczną. Dalej, należy wskazać, iż przestępstwem przedawniającym się po okresie 10 lat jest kradzież, natomiast po pięciu latach przedawnia się przestępstwo naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego.

Karalność przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego ( np. przestępstwo zniesławienia, zniewagi) ustaje z upływem roku od czasu, gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy przestępstwa, nie później jednak niż z upływem 3 lat od czasu jego popełnienia. Jeżeli dokonanie przestępstwa zależy od nastąpienia określonego w ustawie skutku, bieg przedawnienia rozpoczyna się od czasu, gdy skutek nastąpił.

Dodatkowo warto wskazać, że jeżeli w okresie przed przedawnieniem karalności przestępstwa wszczęto postępowanie przeciwko określonej osobie to karalność przestępstw przedawniających się po 30, 20 i 15 latach - ustaje z upływem 10 lat od zakończenia tego okresu, natomiast w pozostałym zakresie z upływem 5 lat.

Skutki przedawnienia karalności:

  • zakaz wszczęcia postępowania karnego,
  • w razie wszczęcia postępowania – konieczność jego umorzenia.

Brak zastosowania przepisów o przedawnienie karalności

Przepisów dotyczących przedawnienia karalności nie stosuje się do zbrodni przeciwko pokojowi, ludzkości i przestępstw wojennych. Co więcej nie stosuje się ich także do umyślnego przestępstwa: zabósjtwa, ciężkiego uszkodzenia ciała, cięzkiego uszczerbku na zdrowiu lub pozbawienia wolności łączonego ze szczególnym udręczeniem, popełnionego przez funkcjonariusza publicznego w związku z pełnieniem obowiązków służbowych.

-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji prawo karne oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.