Samowola budowlana

publikacja: 2013-06-09, sekcja: prawo administracyjne

Czym jest samowola budowlana?

Przepisy prawa budowlanego w zasadzie w ogóle nie definiują samowoli budowlanej. Przyjmuje się jednak, że samowolą budowlaną jest budowa obiektu budowlanego bez pozwolenia na budowę, bez zgłoszenia lub pomimo wniesienia sprzeciwu do zgłoszenia. Samowolą będzie więc nie tylko wybudowanie domu bez pozwolenia na budowę, ale już samo przystąpienie do robót budowlanych bez pozwolenia lub bez zgłoszenia. W praktyce do samowoli budowlanych dochodzi często już w trakcie użytkowania wybudowanego obiektu. Właściciele decydują się na jego nadbudowę lub rozbudowę (dobudowanie ganku, tarasu lub nawet piętra), nie występując o pozwolenie na budowę. Działania takie są niedopuszczalne i są traktowane jak samowola budowlana.

Jak zalegalizować samowolę budowlaną?

Zgodnie z art. 48 ust. 2 prawa budowlanego z możliwości zalegalizowania samowoli budowlanej można skorzystać jedynie w sytuacji, gdy określona budowa:

  1. jest zgodna z przepisami o zagospodarowaniu i planowaniu przestrzennym, a w szczególności z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,
  2. jest zgodna z ustaleniami ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,
  3. nie może naruszać przepisów - w tym techniczno-budowlanych, w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego lub jego części do stanu zgodnego z prawem.

Ile to kosztuje?

Wysokość opłaty legalizacyjnej wylicza się według następującego wzoru: Stawka opłaty (s) x współczynnik kategorii obiektu (k) x współczynnik wielkości obiektu budowlanego (w) = wysokość opłaty legalizacyjnej. Podstawowa stawka opłaty legalizacyjnej, określona w art. 59f Prawa budowlanego wynosi 500 zł. Stawka opłaty legalizacyjnej w przypadku samowoli budowlanej podlega pięćdziesięciokrotnemu podwyższeniu.

Zakwalifikowanie obiektu jako samowoli budowlanej.

Zakwalifikowanie obiektu budowlanego lub jego części jako samowoli budowlanej pociąga za sobą wydanie decyzji administracyjnej:

  1. decyzji o nakazie rozbiórki obiektu budowlanego, lub jego części. Taka decyzja może dotyczyć budynku będącego jeszcze w budowie albo wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę,
  2. postanowienia o wstrzymaniu wszelkich prac na budowie. Oznacza to, że jest jeszcze szansa na legalizację budynku i można będzie dokończyć inwestycję zgodnie z prawem.
Postanowienie o wstrzymaniu robót budowlanych zapada w sytuacji, gdy samowolę budowlaną można zalegalizować.

Odpowiedzialność za samowolę budowlaną

Za samowolę budowlaną grozi odpowiedzialność karna na podstawie przepisów ustawy o prawie budowlanym. Zgodnie z art. 90 tej ustawy przewiduje się grzywnę, karę ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji prawo administracyjne oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.