Rezygnacja z funkcji członka zarządu-komu złożyć?Jak wyjść z zarządu?

publikacja: 2017-01-26, sekcja: prawo gospodarcze

W oparciu o art. 210 Kodeksu spółek handlowych można ukształtować krąg adresatów uprawnionych do odbioru oświadczenia o rezygnacji z funkcji członka zarządu. Są to co do zasady rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników. Zgodnie z art. 213 § 1 k.s.h. umowa spółki może ustanowić radę nadzorczą lub komisję rewizyjną albo oba te organy, a w spółkach, w których kapitał zakładowy przewyższa kwotę 500 000 złotych, a wspólników jest więcej niż dwudziestu pięciu, spółka ma obowiązek ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej. W sytuacji natomiast gdy spółka nie posiada rady nadzorczej ani pełnomocnika (zarówno na zasadzie dobrowolności jak i ze względu na wysokość kapitału zakładowego) – co dotyczy sytuacji zdecydowanie najczęstszych, członek zarządu byłby właściwie pozbawiony możliwości złożenia rezygnacji. Problem tzw. „więźnia spółki” dostrzegło kilka lat temu orzecznictwo, wypracowując w tym względzie odpowiednie rozwiązanie, które kreuje po stronie takiego członka zarządu możliwość skutecznego wystąpienia ze struktury spółki.

Mianowicie w przypadku, gdy w spółce nie została powołana rada nadzorcza ani też pełnomocnik powołany przez zgromadzenie wspólników, wówczas adresatem oświadczenia o rezygnacji winno być zgromadzenie wspólników (m. in. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 7.05.2010 r. w sprawie III CSK 176/09). W jednym z wyroków, jaki zapadł w sprawie prowadzonej dla Klienta naszej Kancelarii Sąd Rejonowy w Poznaniu, rozważając tą kwestię, powtórzył ww. argumentację, a nadto wskazał, że gdyby bezwzględnie przyjąć, że adresatem oświadczenia o rezygnacji są jedynie podmioty wymienione w art. 210 k.s.h., tj. rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników, to wówczas dochodziłoby niekiedy do celowego uniemożliwienia skutecznej dymisji członkowi zarządu. Należy zatem dojść do wniosku, że o ile wiodący w ustaleniu kręgu adresatów oświadczenia o rezygnacji jest art. 210 k.s.h., to w razie braku rady nadzorczej i pełnomocnika spółki, członek zarządu rezygnację winien złożyć właśnie wspólnikom spółki.

Do obowiązków ustępującego członka zarządu należy zatem wysłanie do spółki/ wszystkich udziałowców oświadczenia o rezygnacji – i najlepiej poinformowanie o tym fakcie KRS (nie mylić w wnioskiem o wykreślenie z funkcji członka zarządu). To z kolei na spółce działającej poprzez nowy zarząd spoczywa obowiązek złożenia wniosku do KRS o wykreślenie. Rezygnacja dochodzi bowiem do skutku z chwilą uzyskania możliwości zapoznania się z treścią oświadczenia o rezygnacji, z chwilą doręczenia oświadczenia jedynego członka zarządu na adres spółki w taki sposób, że może ona podjąć niezbędne kroki związane z tą rezygnacją. Informację do KRS członek zarządu składa jako ustępujący członek zarządu, a nie zarząd uprawniony do reprezentacji spółki. Wynika to z faktu, że były członek zarządu utracił prawo do reprezentowania spółki z chwilą skutecznego doręczenia oświadczenia o rezygnacji, a co za tym idzie w rozumieniu ustawy o KRS nie jest już legitymowany do składania wniosku do KRS o wykreślenie go z funkcji członka zarządu na podstawie art. 22 ustawy o KRS. Zgodnie z ustawą obowiązek ten spoczywa na aktualnym zarządzie spółki, który ma poinformować sąd rejestrowy o dokonaniu zmian w reprezentacji spółki w terminie 7 dni od nastąpienia zdarzenia podlegającego obowiązkowi wpisu. Nie ulega wątpliwości, że w razie rezygnacji zarządu zgromadzenie wspólników winno powołać nowy zarząd i ten fakt również ujawnić w KRS.

Najwięcej problemów praktycznych pojawia się w sytuacji, gdy członek zarządu nie ma „komu” złożyć oświadczenia o rezygnacji, bo np. wspólnicy ukrywają się i nieznane są ich adresy/miejsca pobytu. Wykreślenie takiego członka zarządu z KRS wobec niemożności powołania również nowego zarządu wydaje się prawie niemożliwe. Istnieją jednak dodatkowe narzędzia w ustawie o  KRS, które pozwalają tego dokonać – po więcej szczegółów zapraszam do Postępowanie przymuszające KRS oraz Wykreślenie z KRS bez likwidacji – bezkosztowy patent na „spółki widmo”?

-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji prawo gospodarcze oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.