Odszkodowanie od Państwa dla ofiar czynu zabronionego

publikacja: 2016-01-19, sekcja: inne obszary prawa

Państwowa kompensata dla ofiar czynu zabronionego

W dniu 13 stycznia 2016 r. w życie weszły zmienione przepisy w zakresie ustawy o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych czynów zabronionych. Jej nowelizacja wprowadziła korzystne zmiany dla osób pokrzywdzonych. Wielu z nas jednak zapyta czym właściwie jest ten akt prawny?

W ustawie określone zostały zasady i tryb przyznawania kompensaty oraz warunki współpracy organów w Rzeczypospolitej Polskiej z organami innych państw członkowskich Unii Europejskiej właściwymi w sprawach postępowania o uzyskanie tego świadczenia.

Kompensata jest rodzajem pomocy finansowej udzielanej przez Państwo, a przyznawanej osobie uprawnionej, jeżeli ta nie może jej uzyskać bezpośrednio od sprawcy czynu zabronionego lub z innych źródeł.  

Warunki i cel kompensaty

Kompensata przyznawana jest osobie pokrzywdzonej czynem zabronionym, popełnionym przez sprawcę, którego skutkiem jest śmierć pokrzywdzonego lub ciężki uszczerbek na zdrowiu, naruszenie czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia, trwających dłużej niż 7 dni. Jeżeli w związku z powyższym uprawniony utracił zarobki lub inne środki utrzymania,  a także poniósł koszty związane z leczeniem lub koszty pogrzebu, może zwrócić się z wnioskiem o wypłatę kompensatę, jeżeli nie może tych pieniędzy otrzymać z innych źródeł, zwłaszcza od sprawcy.

Zmiany, które weszły w życie 13 stycznia 2016 r. korzystnie zmieniły sytuację pokrzywdzonych, bowiem umożliwiły uzyskanie pomocy finansowej nie tylko wtedy gdy sprawca popełnił przestępstwo, ale również np. w przypadku gdy w chwili popełnienia czynu sprawca był niepoczytalny.

 

Trzeba tu zaznaczyć, że świadczenie przyznaje się jedynie wówczas i w takiej wysokości, w jakiej osoba uprawniona nie może uzyskać pokrycia utraconych zarobków lub innych środków utrzymania czy też innych kosztów wskazanych w ustawie, od sprawcy lub sprawców czynu zabronionego, z tytułu ubezpieczenia lub ze środków pomocy społecznej, niezależnie od tego, czy sprawca lub sprawcy czynu zabronionego zostali ustaleni. Należy mieć więc na uwadze, że o państwową kompensatę, osoby uprawnione mogą ubiegać się dopiero po wyczerpaniu innych możliwości uzyskania odszkodowania, chodzi tutaj przede wszystkim o niemożność uzyskania świadczenia od sprawcy na drodze postępowania cywilnego np. poprzez odszkodowanie, jak również na drodze postępowania karnego np. w postaci naprawienia szkody.

Kto może wystąpić z wnioskiem o  kompensatę?

Uprawnioną do wystąpienia z roszczeniem o zapłatę kompensaty jest osoba, która na skutek czynu zabronionego doznała ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia, trwających dłużej niż 7 dni, a w przypadku gdy ofiara poniosła śmierć - osoba dla niej najbliższa.

Kiedy złożyć wniosek?

Wniosek o kompensatę składa się do organu orzekającego w terminie 3 lat od dnia ujawnienia się skutków czynu zabronionego, nie później jednak niż w terminie 5 lat od dnia jego popełnienia, pod rygorem wygaśnięcia uprawnienia do żądania kompensaty

Złożenie wniosku o przyznanie kompensaty może być skomplikowane, szczególnie jeżeli będziemy chcieli wykazać, iż dla nas zmarła osoba była osobą najbliższą jednak nie byliśmy z nią w formalnym związku małżeńskim, dlatego aby sporządzić właściwie wniosek, a także zebrać odpowiednie dowody warto w tej kwestii zasięgnąć porady prawnej np. u adwokata.

Wprowadzenie takiej instytucji, daje ochronę osobom pokrzywdzonym (ofiarom czynów zabronionych). Na określonych ściśle zasadach mają oni prawo do uzyskania świadczeń finansowych w postaci odszkodowania, bezpośrednio od Państwa.

 

-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji inne obszary prawa oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.