Skazanie bez przeprowadzenia rozprawy w świetle zmian 2015 r. KPK

publikacja: 2015-10-29, sekcja: prawo karne

Kodeks postępowania karnego przewiduje kilka możliwości konsensualnych trybów zakończenia postępowania karnego. Jednym z nich jest złożenie wniosku o skazanie przez przeprowadzenia rozprawy na podstawie art. 335 KPK.

Dwie możliwości

Zawarta regulacja w art. 335 KPK przewiduje dwie możliwości złożenia wniosku, przez prokuratora o skazanie bez przeprowadzenia rozprawy. Należy jednak pamiętać, że powyższa instytucja ma zastosowanie do przestępstw które są występkami, a więc nie do zbrodni. Można ją zastosować np. do wypadku komunikacyjnego, kradzieży, przywłaszczenia czy oszustwa.

Pierwsza z możliwości istnieje, jeżeli oskarżony przyznaje się do winy, a w świetle jego wyjaśnień:

okoliczności popełnienia przestępstwa i wina nie budzą wątpliwości,
a postawa oskarżonego wskazuje, że cele postępowania zostaną osiągnięte.

W takiej sytuacji można zaniechać przeprowadzenia dalszych czynności. Jeżeli zachodzi potrzeba oceny wiarygodności złożonych wyjaśnień, czynności dowodowych dokonuje się jedynie w niezbędnym do tego zakresie. W każdym jednak wypadku, jeżeli jest to konieczne dla zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa przed ich utratą, zniekształceniem lub zniszczeniem, należy przeprowadzić w niezbędnym zakresie czynności procesowe, a zwłaszcza dokonać oględzin, w razie potrzeby z udziałem biegłego, przeszukania w stosunku do osoby podejrzanej, a także przedsięwziąć wobec niej inne niezbędne czynności, nie wyłączając pobrania krwi, włosów i wydzielin organizmu.

Jeżeli zostaną zachowane w/w warunki prokurator, zamiast z aktem oskarżenia, występuje do sądu z wnioskiem o wydanie na posiedzeniu wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kar lub innych środków przewidzianych za zarzucany mu występek, uwzględniających również prawnie chronione interesy pokrzywdzonego. Uzgodnienie może obejmować także wydanie określonego rozstrzygnięcia w przedmiocie poniesienia kosztów procesu.

Druga możliwość istnieje wtedy, gdy oskarżony nie przyznaje się wprost do zarzucanego mu czynu, jednak jego złożone oświadczenia dowodowe nie są sprzeczne z dokonanymi ustaleniami. W takim stanie rzeczy prokurator może dołączyć do aktu oskarżenia wniosek o wydanie na posiedzeniu wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kar lub innych środków przewidzianych za zarzucany mu występek, uwzględniających też prawnie chronione interesy pokrzywdzonego, jeżeli okoliczności popełnienia przestępstwa i wina oskarżonego nie budzą wątpliwości.

Należy zaznaczyć, że uwzględnienie wniosku jest możliwe tylko wówczas, jeżeli nie sprzeciwi się temu pokrzywdzony, należycie powiadomiony o terminie posiedzenia. Ponadto, sąd może uzależnić uwzględnienie wniosku od dokonania w nim przez prokuratora wskazanej przez siebie zmiany, zaakceptowanej przez oskarżonego. Zmiana ta może polegać na np. orzeczeniu obok kary ograniczenia wolności środka karnego.

Prokurator, oskarżony i pokrzywdzony mają prawo wziąć udział w posiedzeniu. Zawiadamiając pokrzywdzonego o posiedzeniu poucza się go o możliwości zakończenia postępowania bez przeprowadzenia rozprawy. Udział tych podmiotów w posiedzeniu jest obowiązkowy, jeżeli prezes sądu lub sąd tak zarządzi.

Skazanie oskarżonego następuje poprzez wydanie wyroku, chyba że sąd nie uzna, iż zachodzą przesłanki wyżej wymienione. Jeżeli oskarżony przyznawał się do winy wprost – sprawę taką zwraca się prokuratorowi, jeżeli jednak oskarżony nie przyznawał się wprost sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych

Korzyści jakie niesie konsensualne rozwiązanie sprawy

Dla podejrzanego konsensualny model postępowania oznacza znaczne korzyści w postaci uniknięcia stresu związanego z publiczną rozprawą, czasem powoduje to uniknięcie środka zabezpieczającego, szybsze zakończenie sprawy a nawet orzeczenie łagodniejszej kary bowiem w przypadku takiego wniosku sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary nie tylko w ściśle przez kodeks określonych wypadach, a nawet odstąpić od jej wymierzenia. Dla pokrzywdzonego z kolei daje szybkie rozwiązanie sprawy, szybszego uzyskania naprawienia szkody oraz brak konieczności stawiania się na rozprawy.

-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji prawo karne oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.