Jak zmienić karę w postępowaniu karnym?

publikacja: 2014-05-05, sekcja: prawo karne

Ustanawiając art. 24 kodeksu karnego wykonawczego, ustawodawca przyjął możliwość zmiany orzeczonej wobec skazanego kary. Zgodnie z brzmieniem § 1 ww. przepisu jeżeli ujawnią się nowe lub poprzednio nie znane okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia, sąd może w każdym czasie zmienić lub uchylić poprzednie postanowienie. Takie okoliczności mogą stanowić np. wyjazd za granicę, zmiana sytuacji życiowej skazanego (małżeństwo, rodzicielstwo) czy też zmiana jego sytuacji finansowej. Dla Sądu istotnym jest czy faktycznie ujawniły się nowe i wcześniej nieznane okoliczności, gdyż zanim poweźmie tę decyzję, musi sprecyzować, jakie nowe lub poprzednio nieznane okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia zostały zgłoszone; ustalić czy są prawdziwe i ocenić, czy mają znaczenie dla rozstrzygnięcia, to jest czy stwierdzenie ich spowodowałoby wydanie orzeczenia o odmiennej treści ( postanowienie Sądu Apelacyjnego  w Krakowie z dnia 8 lipca 1999 r., sygn. akt II AKz 284/99).

Co więcej należy pamiętać, że na gruncie art. 24 § 1 KKW chodzi o ujawnienie się bądź zaistnienie takich okoliczności, dotyczących ustawowych podstaw podlegającego reformacji orzeczenia, które - gdyby były znane lub istniały w czasie jego wydawania - spowodowałyby wydanie postanowienia innej treści niż to, które wówczas zapadło. Zatem będą to tylko takie okoliczności, które mogą w istotny sposób rzutować na treść konkretnego rozstrzygnięcia, wydanego wcześniej w postępowaniu wykonawczym na podstawie przepisów Kodeksu karnego wykonawczego, a nie w ogóle na sytuację skazanego w tym postępowaniu (KK 60/11).

Aby mogło dojść do zmiany kary np. z pozbawienia wolności na ograniczenie wolności, skazany bądź jego pełnomocnik, musi wystąpić z odpowiednim wnioskiem do właściwego sądu. Pismo kieruje się do tego samego sądu, który wydał pierwotne postanowienie dotyczące wymiaru kary. Najważniejszym elementem wniosku jest uargumentowanie konieczności zmiany, w tym przedłożenie odpowiednich dokumentów, potwierdzających ujawnienie się nowych okoliczności odnośnie skazanego np. dokument potwierdzający zatrudnienie za granicą, akt urodzenia dziecka itd. Należy pamiętać, iż mają być to okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Zgodnie bowiem ze stanowiskiem wyrażonym zarówno przez doktrynę jak i judykaturę, orzekanie     w trybie art. 24 k.k.w. nie polega na kontroli zasadności poprzedniego postanowienia, ale na zbadaniu czy ujawniły się nowe okoliczności, istotne dla rozstrzygnięcia, które uzasadniają wydanie orzeczenia odmiennej treści (II AKzw 432/08).

W gestii skazanego leży również wskazanie jaka kara ma być wobec niego zarządzona oraz jaką karę ma to zastąpić. W przypadku zarządzenia wykonania kary ograniczenia wolności pomocnym może być art. 63a k.k.w., który w swojej treści dopuszcza zmianę obowiązku wykonywania pracy. Tym samym jeżeli skazany zawnioskuję np. o zmianę kary ograniczenia wolności, gdyż ze względu na sytuację życiową bądź rodzinną nie może w danym momencie odpracować godzin społecznych, dobrą alternatywą może być skorzystanie               z instytucji uregulowanej w art. 63 k.k.w. – zmiana formy obowiązku wykonywania pracy, przyjmując 20 godzin pracy na cele społeczne za równoważne 10% wynagrodzenia za pracę.

-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji prawo karne oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.