Alimenty przysługują nie tylko dzieciom

publikacja: 2013-09-01, sekcja: prawo rodzinne

Obowiązek alimentacyjny kojarzymy przede wszystkim z rodzicami, którzy dostarczają środki utrzymania (w formie pieniężnej lub niepieniężnej) dzieciom, które nie są w stanie same się utrzymać. Taki obowiązek może jednak powstać również w odwrotnej sytuacji, kiedy to rodzic potrzebuje pomocy ze strony swoich dzieci. Nie można także zapominać, że o alimenty może się ubiegać również rozwiedziony małżonek lub pozostający w separacji. Obowiązek alimentacyjny nie wiąże się ściśle z, nazwijmy to, biologicznymi koligacjami rodzinnymi. Istnieje on też między przysposobionym a przysposabiającym oraz pasierbami oraz ojczymem lub macochą.

Zasady świadczenia

Najczęściej alimenty płacą rodzice na dzieci, które nie są w stanie same utrzymać się. Takiego obowiązku nie mają jednak wówczas, gdy dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania lub wychowania. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka może polegać także w całości lub w części na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie.

Co istotniejsze, w stosunkach między innymi krewnymi (np. rodzeństwem) alimentów może żądać tylko ten, kto znajduje się w niedostatku. Jedynie dziecku od rodziców należą się alimenty bez potrzeby udowodniania, że taki niedostatek istnieje, więc ten typ świadczenia jest w pewnym sensie formą uprzywilejowaną.

Co do zasady obowiązek alimentacyjny dotyczy tylko najbliższych krewnych w linii prostej. Przenosi się on na dalszą rodzinę tylko w sytuacji, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo ta osoba nie może wywiązać się ze swoich obowiązków lub uzyskanie od niej alimentów jest niemożliwe, szczególnie trudne.

Ile wynoszą alimenty?

Sąd, ustalając wysokość alimentów bierze pod uwagę potrzeby uprawnionego oraz możliwości finansowe zobowiązanego. Oczywiście przez potrzeby uprawnionego rozumie się te najbardziej podstawowe, czyli fizyczne (wyżywienie, mieszkanie, odzież, środki higieny osobistej, lekarstwa) oraz duchowe i kulturalne. Istotnym elementem świadczeń są środki potrzebne do zdobycia wykształcenia. Przy ocenie możliwości finansowych zobowiązanego sąd nie ocenia wyłącznie faktycznych zarobków, ale również te, które zobowiązany potencjalnie mógłby osiągnąć. Te kryteria oceny są związane z ryzykiem umyślnego unikania pracy czy pomniejszania swoich faktycznych dochodów w celu niepłacenia alimentów.

Wysokość alimentów nie jest ustalana na stałe. W każdym momencie można wystąpić do sądu z wnioskiem o ich zmianę. Może to przy tym zrobić każda ze stron.

-----
NOWOŚĆ! Poradnik "Rozwód i separacja, kompendium wiedzy", zawierający odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania w trakcie spraw rozwodowych, dotyczących separacji oraz unieważnienia małżeństwa.
Publikacja dostępna online w formie elektronicznej, po zakupieniu przesyłana na skrzynkę pocztową w ciągu kilku minut.
 
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji prawo rodzinne oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.