Czym różni się ściganie z oskarżenia publicznego od ścigania z oskarżenia prywatnego?

publikacja: 2013-07-07, sekcja: prawo karne

Czym różni się ściganie z oskarżenia publicznego od ścigania z oskarżenia prywatnego?

Podział związany ze sposobem ścigania obejmuje:
a) przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego, które dodatkowo dzielą się na ścigane z urzędu i ścigane na wniosek.
b) przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego.

Przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego

Jest to kategoria przestępstw, które są ścigane zgodnie z zasadą legalizmu wyrażoną w przepisach kodeksu postępowania karnego i ściganie ich odbywa się przy użyciu organów policyjno-prokuratorskich. Pierwszą z podkategorii tego typu są przestępstwa ścigane z urzędu. Oznacza to, że tym typie przestępstw organ policyjno-prokuratorski powziąwszy informacje o czynie zobowiązany jest do wszczęcia postępowania. W praktyce zdecydowana większość przestępstw ścigana jest w taki sposób. Drugą podkategorią przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego są przestępstwa ścigane na wniosek. W tym przypadku dla wszczęcia ścigania niezbędne jest złożenie wniosku przez osobę pokrzywdzoną, aby można było wszcząć postępowanie. Rodzaj ten obejmuje takie przestępstwa jak np. zgwałcenie, seksualne wykorzystanie zależności; kradzież, rozbój, przywłaszczenie czy też w szczególnych przypadkach - oszustwo.

Przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego

Przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego są kategorią przestępstw o niższym stopniu społecznej szkodliwości czynu. Ustawodawca w przypadku tych przestępstw decyzję o ich ściganiu pozostawia w ręku osoby pokrzywdzonej, która składa wniosek i oskarża sprawcę przed sądem.

W postępowaniu w sprawach z oskarżenia prywatnego stosuje się przepisy takie jak w postępowaniu uproszczonym. Sprawy z oskarżenia prywatnego są rozpoznawane jednoosobowo przez sąd rejonowy. Postępowanie z oskarżenia prywatnego rozpoczyna się wniesieniem prywatnego aktu oskarżenia do sądu. Oskarżycielem prywatnym jest osoba pokrzywdzona.

Istotną kwestią jest też udział prokuratora w sprawie o przestępstwa prywatnoskargowe. Prokurator może wszcząć postępowanie albo wstąpić do postępowania już wszczętego, jeśli wymaga tego interes społeczny. Przystąpienie prokuratora do sprawy zmienia tryb na ściganie z urzędu.

-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji prawo karne oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.