Zapis windykacyjny jako forma podziału majątku

publikacja: 2012-07-15, sekcja: spadki i dziedziczenie

Istota zapisu windykacyjnego
Zapis windykacyjny jest stosunkowo nowym instrumentem prawnym, dotąd nieznanym w polskim porządku prawnym. Instytucja zapisu została wprowadzona do prawa cywilnego jako rozwiązanie umożliwiające skuteczne przesądzenie przez spadkodawcę o sposobie podziału pozostałego po nim majątku. Zapis windykacyjny realizację woli testatora i stanowi rozwiązanie alternatywne w stosunku do np. darowizny. Warto zatem rozważyć takie rozwiązanie, w sytuacjach, w których testator pragnie uniknąć konfliktu w rodzinie na tle majątkowym.

Zgodnie z Art. 9811. § 1. k.c. - w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego spadkodawca może postanowić, że oznaczona osoba nabywa przedmiot zapisu z chwilą otwarcia spadku.

Przedmiot zapisu windykacyjnego
Przedmiotem zapisu windykacyjnego może być:
1) rzecz oznaczona co do tożsamości,
2) zbywalne prawo majątkowe,
3) przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne,
4) ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności.

Bezskuteczność zapisu windykacyjnego
Zapis windykacyjny jest bezskuteczny, jeżeli w chwili otwarcia spadku przedmiot zapisu nie należy do spadkodawcy albo spadkodawca był zobowiązany do jego zbycia. Jeżeli przedmiotem zapisu jest ustanowienie dla zapisobiercy użytkowania lub służebności, zapis jest bezskuteczny, gdy w chwili otwarcia spadku przedmiot majątkowy, który miał być obciążony użytkowaniem lub służebnością nie należy do spadku albo spadkodawca był zobowiązany do jego zbycia.

W przypadku zapisu windykacyjnego zastrzeżenie warunku lub terminu uczynione przy ustanawianiu zapisu windykacyjnego uważa się za nieistniejące. Jeżeli jednak z treści testamentu lub z okoliczności wynika, że bez takiego zastrzeżenia zapis nie zostałby uczyniony, zapis windykacyjny jest nieważny. Przepisów tych nie stosuje się, jeżeli ziszczenie się lub nieziszczenie się warunku albo nadejście terminu nastąpiło przed otwarciem spadku. Zapis windykacyjny nieważny ze względu na zastrzeżenie warunku lub terminu wywołuje skutki zapisu zwykłego uczynionego pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu, chyba że co innego wynika z treści testamentu lub z okoliczności.

-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji spadki i dziedziczenie oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.